Δώρα για Δασκάλα

«Δε θέλω να με θυμούνται για το ΕΚΑΤΟ ΧΡΟΝΙΑ ΜΟΝΑΞΙΑ, ούτε για το βραβείο Νομπέλ, αλλά για την εφημερίδα». GABRIEL GARCÍA MÁRQUEZ Σε αυτή την έκδοση συγκεντρώνονται πενήντα δημοσιογραφικά κείμενα του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες αντιπροσωπευτικά της πολυετούς καριέρας του στον Τύπο – όταν εργαζόταν ως μαχόμενος δημοσιογράφος κυνηγώντας… σκάνδαλα, ενώ παράλληλα έγραφε τα μυθιστορήματα που του χάρισαν το Βραβείο Νoμπέλ το 1982. Από τα πρώτα του κείμενα, σε εφημερίδες της Κολομβίας, έως τα εκτενέστερα, πιο μυθιστορηματικά, ρεπορτάζ του από το Παρίσι και τη Ρώμη, και τη στήλη που διατηρούσε στην ισπανική El País, αποκαλύπτεται ένας σπουδαίος συγγραφέας, ένας φανατικός της δημοσιογραφίας, με το ύφος, το πνεύμα, το βάθος και το πάθος που αγαπήσαμε στη λογοτεχνία του.

«Άκουσέ με καλά και θα σ’ το πω έξω απ’ τα δόντια. Σ’ αγάπησα πολύ, έστω κι αν εσύ με πρόδωσες και εξαφανίστηκες. Όμως, αν είσαι ανακατεμένη στην κλοπή, μη νομίζεις πως θα μου γλιτώσεις!» Μια απρόσμενη στροφή της μοίρας φέρνει τη Μαλένα στο αρχοντικό του διάσημου ζωγράφου Μιχαήλ Μπόκαρη, ακριβώς τη νύχτα όπου η Νυχτερινή Αφροδίτη, ένας από τους πιο διάσημους πίνακες του εικοστού αιώνα, κάνει φτερά. Το παρελθόν ζωντανεύει κι ο έρωτας εμφανίζεται ξανά μπροστά στα μάτια των πρωταγωνιστών αυτής της ιστορίας, πληγωμένος και γεμάτος θυμό. Άλλες τέσσερις γυναίκες έχουν λάβει την ίδια πρόσκληση από τον ζωγράφο. Ποιες από αυτές είναι οι Ερινύες του παρελθόντος και ποια είναι στην πραγματικότητα η δική του Αφροδίτη; Θα συνειδητοποιήσει τελικά η υφήλιος τις αλήθειες που έχουν αποτυπωθεί στον καμβά; Θα μαθευτεί η αλήθεια; Η μεγαλειώδης διαδρομή ενός θρύλου από το χθες στο σήμερα και από τις γραφικές Σπέτσες και την Αθήνα του ’70 στις λαμπερές πρωτεύουσες του κόσμου. Ένα ταλέντο που συνταράσσει ολόκληρο τον πλανήτη. Ένας έρωτας-φωτιά που καίει δυο καρδιές. Μια ζωή μέσα στα φώτα και στα χρώματα κι ένας πίνακας κρυμμένος βαθιά στα σκοτάδια, που αγωνιά να αποκαλύψει τα μυστικά του.

Η ΚΑΜΑΡΑ ΜΕ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΑΝΟΙΧΤΗΚΕ. ΕΧΘΡΟΙ ΤΟΥ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΥ, ΠΡΟΣΕΞΤΕ. Όταν ο Ντόμπι, ένα αλλόκοτο σπιτικό ξωτικό, εμφανίζεται στην οδό Πριβέτ και επιμένει ότι ο Χάρι Πότερ δεν πρέπει να γυρίσει στο «Χόγκουαρτς», ο Χάρι υποψιάζεται ότι ο εχθρός του, Ντράκο Μαλφόι, κρύβεται πίσω από αυτό. Στο σπίτι των Ουέσλι, όπου καταφεύγει ύστερα από μια απίθανη διάσωση μ’ ένα ιπτάμενο αυτοκίνητο, ο Χάρι ξεχνάει τα πάντα. Ωστόσο, επιστρέφοντας στο σχολείο, ένα απειλητικό μήνυμα σ’ έναν τοίχο τού θυμίζει τα λόγια του Ντόμπι ότι πρόκειται να συμβούν τρομερά πράγματα… Ο βραβευμένος Τζιμ Κέι αποτυπώνει με εξαιρετική λεπτομέρεια τον κόσμο των μάγων σε αυτή την εικονογραφημένη έκδοση του δεύτερου βιβλίου με τις περιπέτειες του Χάρι Πότερ.

«Όλα τα ζώα είναι ίσα, αλλά ορισμένα ζώα είναι πιο ίσα από τα άλλα». Αυτή η φράση του Τζορτζ Όργουελ από τη Φάρμα των Ζώων έχει περάσει στην Ιστορία και στην κοινή συνείδηση πολλών και διαφορετικών λαών, από διαφορετικές κουλτούρες, μιλώντας στην καρδιά όλων των σκεπτόμενων ανθρώπων που ξέρουν να εκτιμούν τα αγαθά της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Ποιος τη λέει; Τα γουρούνια της φάρμας, τα οποία, μετά την επανάσταση κατά των ανθρώπων-αφεντικών και την ανατροπή των τελευταίων, δεν εγκαθιδρύουν την ισότητα μεταξύ των ζώων, που ήταν ο αρχικός στόχος της επανάστασης, αλλά ένα ολοκληρωτικό καθεστώς υπό την απόλυτη εξουσία του γουρουνιού που ονομάζεται «Ναπολέων». Αλληγορική νουβέλα, γραμμένη το 1945 (μόλις τρία χρόνια πριν από το «αδελφό» έργο, το 1984), η Φάρμα των Ζώων εμπνέεται από τα τεκταινόμενα και τις συνέπειες της Ρωσικής Επανάστασης του 1917: πώς το όραμα για μια κοινωνία ίσων πολιτών μεταβλήθηκε σταδιακά σε ένα εφιαλτικό, απολυταρχικό καθεστώς που φυλάκιζε και εξόντωνε αντιφρονούντες. Η πολεμική του Όργουελ απέναντι στον σταλινισμό (απότοκη κυρίως των εμπειριών που είχε στον Ισπανικό Εμφύλιο) βρίσκει εδώ, και πριν από το 1984, το αποκορύφωμά της. Κλασικό έργο πλέον, η Φάρμα των Ζώων έχει αγαπηθεί από τελείως διαφορετικές γενιές αναγνωστών και έχει μεταφερθεί πολλές φορές στον κινηματογράφο, στην τηλεόραση, στο θέατρο, ενώ έχει γίνει και κόμικ.

Τα λαγωνικά κυνηγούν λαγούς. Ο Ηρακλής Πουαρό κυνηγά δολοφόνους. Μια ηλικιωμένη γεροντοκόρη βρίσκεται δηλητηριασμένη μέσα στο σπίτι στην εξοχή. Όταν πριν από λίγο καιρό έπεσε από τη σκάλα, όλοι έλεγαν ότι έφταιγε η λαστιχένια μπάλα που άφησε στο κεφαλόσκαλο το σκυλάκι της. Όμως η ίδια η Έμιλι πίστευε πως κάποιος από τους συγγενείς της προσπάθησε να την ξεκάνει. Το έγραψε, μάλιστα, στον Ηρακλή Πουαρό στις 17 Απριλίου. Όμως ο Πουαρό πήρε το γράμμα της πολύ αργά, στις 28 Ιουνίου… όταν η γηραιά κυρία ήταν ήδη νεκρή… Τώρα μπορεί να κάνει μόνο ένα πράγμα για την παρ’ ολίγον πελάτισσά του: να βρει την αλήθεια, έστω και μετά τον θάνατό της…

Ο ερχομός του Αργύριου Νατ δημιουργεί αναστάτωση στο δάσος και νέους μπελάδες στον δήμαρχο Αλκιβιάδη Λουπ. Γιατί σχεδόν όλα τα ζώα φόρεσαν ξαφνικά πανομοιότυπα καπέλα και γυαλιά ενώ κάποια από αυτά έβαψαν το τρίχωμά τους μπλε; Ο δήμαρχος πρέπει να αναλάβει πάλι δράση. Μια διασκεδαστική ιστορία που αποτυπώνει την καθημερινή ζωή των παιδιών και στοχεύει, μεταξύ άλλων, στην τόνωση της αυτογνωσίας και την αποφυγή του μιμητισμού.

Η ΑΜΑΡΙ ΠΙΤΕΡΣ ξέρει τρία πράγματα. Ο αδελφός της, ο Κουίντον, αγνοείται. Κανείς δε μιλά γι’ αυτό. Η μυστηριώδης δουλειά του κρύβει κάποιο στοιχείο… Όταν την καλούν για μια συνέντευξη στην Υπηρεσία Υπερφυσικών Υποθέσεων, η Αμάρι είναι σίγουρη πως της δίνεται η ευκαιρία να τον σώσει. Όμως, θα χρειαστεί πρώτα να συνηθίσει στο νέο περιβάλλον της Υπηρεσίας, όπου υπάρχουν γοργόνες, εξωγήινοι και μάγοι, ενώ η συγκάτοικός της είναι δρακάνθρωπος. Η Αμάρι πρέπει να συναγωνιστεί παιδιά που είναι εξοικειωμένα με τον υπερφυσικό κόσμο όλη τους τη ζωή. Όμως, με τους συμμαθητές της να την αποφεύγουν και με έναν πανίσχυρο μάγο να απειλεί αυτόν τον κόσμο, η Αμάρι δεν έχει νιώσει ποτέ τόσο μόνη. Ωστόσο, αν δεν περάσει τις τρεις δοκιμασίες, ίσως να μην ανακαλύψει τι συνέβη στον Κουίντον. Για να σώσει τον αδελφό της, η Αμάρι πρέπει ν’ αγωνιστεί όσο ποτέ άλλοτε…

Θέλεις να μάθεις όλα αυτά που μπορούμε να κάνουμε και να δοκιμάσουμε; Σίγουρα θα εκπλαγείς όταν καταλάβεις για πόσα πράγματα είμαστε ικανά εμείς τα παιδιά. Αρκεί να πιστεύουμε στον εαυτό μας, να ξεπερνάμε τους φόβους μας, να μην απογοητευόμαστε όταν δεν καταφέρνουμε κάτι και να έχουμε το θάρρος να υπερασπιζόμαστε την άποψή μας, ακόμα και όταν οι μεγάλοι πιστεύουν το αντίθετο.   Το βιβλίο προσφέρει παραδείγματα στα οποία τα παιδιά θα αναγνωρίσουν τον εαυτό τους, θα τον κατανοήσουν καλύτερα και θα εξασκήσουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες.

Ένα βράδυ, από ξένο τόπο και αλαργινό, με έναν τρόπο μαγικό, τρυπώνουν σε ένα μουσείο μια κούκλα κι ένα κορίτσι. Είναι η ώρα που οι κούκλες του μουσείου ξυπνούν και αφηγούνται την ιστορία της ζωής τους. Την αρχή κάνει η πλαγγόνα, η κούκλα της αρχαίας Ελλάδας. Στη συνέχεια παίρνει τον λόγο μια κούκλα του Βυζαντίου. Κατόπιν οι κουτσούνες μάς ταξιδεύουν στα χρόνια της οθωμανικής περιόδου, η Μπεμπέκα μάς κερνάει γλυκό της Σμύρνης, και ο Λουκάς στήνει παραστάσεις στα δύσκολα χρόνια της γερμανικής κατοχής. Κοινός παρονομαστής όλων των αφηγήσεων είναι η καθημερινότητα, ένας πόλεμος και, κυρίως, η παρουσία της κούκλας στη ζωή του παιδιού. Γιατί «όλα τα συμβάντα στη ζωή των παιδιών, ευχάριστα ή δυσάρεστα, θα έχουν αντίκτυπο στην κούκλα τους».

Ένα βράδυ ο Αλέξανδρος ακούει φωνές και, βγαίνοντας από το δωμάτιό του, βλέπει ένα τεράστιο καβούρι να έχει αρπάξει τη μητέρα του στις δαγκάνες του. Εκείνος δεν ξέρει τι να κάνει μέχρι που εμφανίζεται ο Κούμπα, ένα παράξενο γαλάζιο πλάσμα, που του λέει πως θα πάνε μαζί στην Αστερόχωρα, να νικήσουν το καβούρι και να τη φέρουν πίσω. «Μα πώς θα πάμε εκεί;» τον ρωτάει ο Αλέξανδρος. «Με το κόκκινο λεωφορείο που έφτιαξες», του απαντά ο Κούμπα. Και η μεγάλη περιπέτεια αρχίζει. Ένα ιδιαίτερο μυθιστόρημα από δύο αγαπημένες συγγραφείς, που θα βοηθήσει να κατανοήσουμε πώς νιώθει ένα παιδί όταν αντιλαμβάνεται ότι κινδυνεύει η ζωή ενός γονιού του…

«Τι διαφορά έχει η πενθερά από την πεθερά»; «Καμία!» «Τότε προς τι αυτό το παραπανίσιο νι;» «Δεν ξέρω. Κατά μία εκδοχή, η λέξη προέρχεται από τη σύνθεση των όρων πένθος και έρως και υποδηλώνει τον θάνατο του έρωτα». «Μεγαλειώδες! Πενθερά: ο θάνατος του έρωτα!» Δύο ηλικιωμένες γυναίκες δέχονται δολοφονική επίθεση την ίδια μέρα και ώρα, σε δύο διαφορετικές πόλεις της Ελλάδας. Άγνωστες μεταξύ τους, τις ενώνει ένα αόρατο νήμα: είναι πεθερές που αντιπαθούν τις νύφες τους. Η Αγορίτσα, μια σκληρή Μανιάτισσα από το Οίτυλο, βλέπει τα όνειρά της να γκρεμίζονται όταν ο γιος της, ο δικηγόρος Σαράντος Πιερόγιαννης, παντρεύεται με μια χειρουργό, αφοσιωμένη στην καριέρα της. Η Μόσχω, μια καλοκάγαθη Πόντια από την Καλαμαριά, ζει κάτω από την ίδια στέγη με τον μοναχογιό της, τον οδηγό νταλίκας Ηρακλή Τερκενλεκίδη, και την καλλονή σύζυγό του. Δύο πεθερές, που κάποιοι τις θέλουν νεκρές. Δύο νύφες, που εύχονται να είχαν ορφανούς συζύγους. Δύο γιοι, που συνθλίβονται στις συμπληγάδες της μητρικής αγάπης και του έρωτα. Οικογενειακές συνωμοσίες και μιαρά μυστικά. Άγραφοι νόμοι κι αγδίκιωτα αισθήματα. Κι ένας γρίφος-φωτιά: η πεθερά σκότωσε τον έρωτα ή ο έρωτας την πεθερά; Ένα κοινωνικό-αστυνομικό μυθιστόρημα που επιχειρεί να ρίξει φως σε ένα διαχρονικό στερεότυπο της ελληνικής κοινωνίας: υπάρχουν πεθερές-αράχνες ή πρόκειται για ένα άλλοθι των ζευγαριών που δεν καταφέρνουν να κατακτήσουν το «για πάντα»;

«Eh bien, λοιπόν, είστε τρελή ή φαίνεστε τρελή ή νομίζετε πως είστε τρελή και πιθανόν να είστε τρελή».

Ο χρόνος είναι ο καλύτερος δολοφόνος. Επτά καθηλωτικές υποθέσεις που η μις Μαρπλ λύνει με τη γνωστή οξυδέρκεια και ευφυΐα της: Ένας μυστηριώδης άντρας τραυματισμένος από σφαίρα, το αίνιγμα του χαμένου θησαυρού, ένα πτώμα και μια μεζούρα, οι κατάρες μιας σαλεμένης επιστάτριας και ένα ατύχημα με άλογο, μια χαμένη καρφίτσα και μια τέλεια υπηρέτρια, μια δολοφονημένη σύζυγος σε δωμάτιο ξενοδοχείου και μια κληρονομιά, πολλοί υποψήφιοι κληρονόμοι και άλλοι τόσοι δολοφόνοι. Δύο επιπλέον ιστορίες μυστηρίου, «Η κούκλα της μοδίστρας» και «Αμυδρά, σαν μέσα σε καθρέφτη», χωρίς τη συμμετοχή της διάσημης μις Μαρπλ, αλλά εξίσου ατμοσφαιρικές και συναρπαστικές.

Για τον περισσότερο κόσμο ήταν η Άγκαθα Κρίστι, η θρυλική συγγραφέας των δημοφιλέστερων αστυνομικών ιστοριών. Αλλά τη δεκαετία του ’30 έγραψε κάτι διαφορετικό, με αφορμή τα ταξίδια της στο πλευρό του συζύγου της, του καταξιωμένου αρχαιολόγου Μαξ Μάλοουαν, όταν τον συνόδευσε στις ερευνητικές του αποστολές στη Συρία και στο Ιράκ. Καθώς οι φίλοι της τη ρωτούσαν πώς ήταν αυτή η παράξενη «άλλη ζωή», αποφάσισε να απαντήσει στις ερωτήσεις τους, καταγράφοντας τις περιπέτειές της σε αυτό το αποκαλυπτικό βιβλίο. Τα απομνημονεύματα της Άγκαθα Κρίστι για το διάστημα που πέρασε σε αυτή τη μαγευτική γωνιά του πλανήτη, ζώντας ανάμεσα σε ανθρώπους που δούλευαν μέσα στην έρημο, εκεί όπου ξεκίνησε η ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού, αποτελούν πραγματική αναγνωστική απόλαυση. Πρόκειται για μια εντυπωσιακή, έντονη και γλαφυρή απεικόνιση της καθημερινής ζωής σε έναν κόσμο που έχει πια χαθεί ανεπιστρεπτί.

«Οι περισσότεροι επιτυχημένοι άνθρωποι είναι δυστυχείς. Γι’ αυτό, άλλωστε, και είναι επιτυχημένοι… αισθάνονται την ανάγκη να καθησυχάζουν την ανασφάλεια που αισθάνονται για τον εαυτό τους επιτυγχάνοντας κάτι που θα προκαλέσει το ενδιαφέρον της κοινωνίας». Μία όμορφη κληρονόμος δηλητηριάζεται θανάσιμα σε ένα εστιατόριο στο Γουέστ Εντ του Λονδίνου. Έξι άνθρωποι συγκεντρώνονται για να δειπνήσουν γύρω από ένα τραπέζι επτά ατόμων. Στην άδεια θέση είναι τοποθετημένο ένα κλαδάκι δεντρολίβανο, στη μνήμη της Ρόζμαρι Μπάρτον, που πέθανε σε αυτό το τραπέζι ακριβώς έναν χρόνο πριν. Κανένας από όσους ήταν παρόντες εκείνη τη μοιραία νύχτα δε θα ξεχνούσε ποτέ το παραμορφωμένο από τον πόνο και τον τρόμο πρόσωπό της, ούτε και όσα γνώριζε για την εκπληκτική ζωή της. Η Ρόζμαρι πάντα δημιουργούσε έντονες αναμνήσεις. Είχε την ικανότητα να εγείρει έντονα πάθη σχεδόν σε όλους όσους συναντούσε. Και, σε μια συγκεκριμένη περίπτωση, αυτό το πάθος ήταν τόσο δυνατό, που τη σκότωσε…

«Γνωρίζεις τι συνηθίζουν να κάνουν οι αράχνες; Τρώνε τους συζύγους τους». Η Κλαρίσα, σύζυγος ενός διπλωμάτη του Υπουργείου Εξωτερικών εφευρίσκει φανταστικές ιστορίες για να περνάει ευχάριστα και δημιουργικά την ώρα της. «Ας υποθέσουμε ότι κάποιο πρωί κατέβαινα στη βιβλιοθήκη κι έβρισκα εκεί ένα πτώμα. Τι θα έκανα;» αναλογίζεται… Θα έχει την ευκαιρία να το σκεφτεί όταν θα ανακαλύψει στην πραγματικότητα ένα άψυχο σώμα στο σαλόνι του σπιτιού της στο Κεντ. Το σκάνδαλο αυτό μπορεί να καταστρέψει ανεπανόρθωτα την καριέρα του συζύγου της, Χένρι. Γι’ αυτόν τον λόγο, η Κλαρίσα αποφασίζει να ξεφορτωθεί το πτώμα. Την ίδια στιγμή, χτυπά την πόρτα της ένας αστυνομικός που έχει έρθει για να ερευνήσει. Η αστυνομία έχει λάβει μια ανώνυμη προειδοποίηση για φόνο στο συγκεκριμένο σπίτι. Τώρα, η Κλαρίσα πρέπει να καταφύγει και πάλι στη φαντασία ή στην πειθώ της για να εξηγήσει τα… ανεξήγητα. Αλλά τα πράγματα είναι πολύ πιο τρομακτικά από όσο νόμιζε!

Περίεργο πράγμα οι συνήθειες. Ο ίδιος ο άνθρωπος δεν καταλαβαίνει ποτέ ότι τις έχει.

Περπάτησε ανάμεσά μας στην Ομόνοια, στο κέντρο της Αθήνας, στο πιο πολύβουο μέρος της πόλης. «Εκεί όπου με είχε φέρει ο Θεός», στην Πολυκλινική Αθηνών, μέσα στον πόνο από τις αρρώστιες και τον θάνατο. Τριάντα τρία χρόνια «σαν μια μέρα»! Απαρατήρητος στους πολλούς. Ο καθηγητής Ιατρικής Κ. Αλιβιζάτος τού είπε: «Παπά μου, δεν σε είδαμε, δεν σε γνωρίσαμε. Πω, πω, πω, εμείς να σ’ έχουμε τόσα χρόνια και να μη σε ξέρουμε!» Από τη δύσβατη έρημο των Καυσοκαλυβίων, ο Θεός τον έστειλε στον κόσμο, στα «απολωλότα πρόβατά Του», σε εμάς! Στους οίκους ανοχής μετέφερε −«ο δικός μας παπάς»− το φως του Χριστού. Ήθελε ακόμα να πάει να ζήσει με τους χίπηδες στα Μάταλα, χωρίς, βέβαια, αμαρτίες. «Αυτά που διαβάζουμε στα Συναξάρια, στους Βίους Αγίων και μένουμε κατάπληκτοι, τα ζούσαμε, συνέβαιναν δίπλα μας». Ο λόγος του γλυκός, βαθύτατα θεολογικός, ποιητικός, σαν μυθιστόρημα. Μια συνεχής έκπληξη. Ευφραινόμαστε με τον λόγο του! Το εκπληκτικό χάρισμά του, μοναδική περίπτωση, καρπός υπέρμετρου αγώνα. «Τα σημάδια της αγίας βιωτής του υποθήκες για ολόκληρη τη γενιά μας»! Μας εστάλη πολύ φως μέσα στο σκοτάδι όπου ζούμε. «Δεν έχει ακόμη το φως του αστεριού του φτάσει σε εμάς. Δεν έχουμε κατανοήσει τον λόγο του». Ο δροσερός πνευματικός αγέρας του ήδη άρχισε να πνέει! Ο πολύς κόσμος περιμένει τον Άγιο Πορφύριο!